De regels om duurzaam te renoveren zijn er. Maar de overheid kan nog meer doen, vooral bij de ondersteuning van renovaties. Die spelen een sleutelrol om de ambitie van een klimaatneutraal gebouwenpark tegen 2050 te behalen. Zonder ondersteuning van de overheid zal het niet lukken om sneller te renoveren. Kati Lamens van Netwerk Architecten Vlaanderen (NAV) weet waar nood aan is.
“De overheid speelt een belangrijke rol om samen met de sector de ambitie van klimaatneutrale gebouwen tegen 2050 te realiseren”, vindt Kati Lamens. “Ook bij renovaties van niet-residentiële gebouwen. Regelgeving kan sturen, maar er is ook ondersteuning nodig om deze renovaties haalbaar te maken.” Waarover hebben we het dan?
-
Een helder en flexibel klimaat scheppen
Kati Lamens: “Als we als architecten ten volle willen inzetten op ‘climate responsive design’, dan moet er op het vlak van ruimtelijke ordening meer duidelijkheid komen. Want wij bekijken als architecten niet alleen het gebouw maar ook de relatie ervan met de omgeving. Om bestaande panden klimaatadaptief te verbouwen heb je de nodige flexibiliteit nodig in de interpretatie van de voorschriften. We worden nog te vaak geconfronteerd met behoudsgezinde voorschriften voor nieuwe Ruimtelijke Uitvoeringsplannen (RUP’s). Deze verordeningen maken elk creatief idee om klimaatadaptief te (ver)bouwen vaak moeilijk tot onmogelijk.”
“Bijvoorbeeld als we de buitenschil van een gebouw willen isoleren. Daarvoor vraagt de overheid een volledig omgevingsvergunningsdossier. In de meeste gevallen staat dat gelijk aan drie dossiers opmaken: met de vergunde plannen, bestaande plannen en gewenste plannen. Het duurt dus erg lang om alles vergund te krijgen. Eigenaars zijn dan sneller geneigd om minder optimale ingrepen binnen te verkiezen boven buitenisolatie.”
-
Fiscale stimulansen
“Veel opdrachtgevers zijn al bezig met circulariteit. Niet alleen omdat de regels bindend zijn, maar ook omdat het op lange termijn geld opbrengt. Je bespaart namelijk op je verbruik. Maar de investering is hoog. Daarom zouden er slimme fiscale stimulansen moeten komen om de investering haalbaarder te maken. Ik ben er echter ook niet van overtuigd dat premies alles wezenlijk zullen versnellen. We moeten ook opletten niet in een zonnepanelensaga terecht te komen, waarbij premies eerder een businessmodel worden en het geld niet altijd bij de juiste projecten terechtkomt.”
-
EPB flexibeler interpreteren
Kati Lamens: “We hebben nood aan meer flexibiliteit in de toepassing en interpretatie van de regelgeving rond EPB (energieprestatie en binnenklimaat). De software werkt nog te mathematisch. Een flexibelere interpretatie geeft ons de vrijheid om intelligente en rendabele keuzes, aangepast aan de gebruiker, te inplementeren.”
De overheid heeft dus belangrijke hefbomen in handen om de renovaties van niet-residentiële gebouwen sneller en efficiënter te laten verlopen.