De regels voor de energetische aanpak voor niet-residentiële gebouwen worden steeds strenger. Recticel Insulation verzamelde experten uit het vak om te onderzoeken hoe we vanaf nu niet-residentiële gebouwen bouwen en verbouwen.
Een gebrek aan isolatie is de belangrijkste oorzaak van het hoge energieverbruik bij niet-residentiële gebouwen.
“We moeten in België nog een lange weg afleggen richting koolstofneutrale niet-residentiële gebouwen,” weet Dirk Vermeulen, head of technical management bij Recticel Insulation. “In het Vlaams gewest vertegenwoordigen niet-residentiële gebouwen twaalf procent van de energieconsumptie. Een gebrek aan isolatie is de belangrijkste oorzaak van hun hoge energieverbruik. Om tot een koolstofneutraal gebouw te komen moet de energieconsumptie omlaag. Door beter te isoleren in de eerste plaats, en door over te schakelen op hernieuwbare energie.”
Wat is het EPC NR?
Dirk Vermeulen: “Vlaanderen stimuleert de bouwsector om de CO2-uitstoot te verlagen. Daarom is sinds 1 januari 2023 het EPC NR verplicht bij de verkoop en verhuur van een niet-residentieel gebouw. De regels van dat certificaat zullen de komende jaren verstrengen. Het doel: tegen 2050 koolstofneutrale gebouwen hebben, zoals de Europese Green Deal wil.”
Het is belangrijk om niet enkel stil te staan bij nieuwe technieken. Een gebouw met perfecte ventilatie en een groot aantal zonnepanelen zal nog altijd een slechtere score halen dan een kantoorgebouw dat ook goed geïsoleerd is. Duurzame technieken en isolatie kunnen niet zonder elkaar. Focus dus op:
- Energieverbruik reduceren door te isoleren
- De energie die je wel nodig hebt duurzaam opwekken
- Fossiele brandstoffen zo efficiënt mogelijk gebruiken (zie ook het Trias Energetica-principe)
Lees alles over de huidige energetische toestand van onze niet-residentiële gebouwen in de Isolatiebarometer 2022. Download hier de whitepaper.
Mensen kun je moeilijk overtuigen met een lagere CO2-uitstoot. Maar geef je mee wat een goed geïsoleerd gebouw financieel oplevert, dan wordt er geluisterd.
Hoe gaan we aan de slag voor de toekomst?
Nicolas Vyncke, voorzitter van de Ingenium Group, blikt vooruit. De mogelijkheden en de wetgeving om een niet-residentieel gebouw koolstofneutraal te maken, zijn er. Hoe zet je die om in de praktijk? ‘Groen is poen’ hoor je nu overal opduiken. “En dat kan ik bevestigen. Mensen kun je moeilijk overtuigen met een lagere CO2-uitstoot. Maar geef je mee wat een goed geïsoleerd gebouw financieel oplevert, dan wordt er geluisterd.” Lees: economische voordelen vormen de trigger.
Duurzaamheid bepaalt de prijs
Vroeger was locatie alles. Lag je gebouw op een strategisch handige plaats, dan was het veel geld waard. Vandaag is dat anders. Nicolas Vyncke: “Vastgoed daalt vandaag in waarde als het niet duurzaam is. Gebouwen kunnen zelfs waardeloos worden, wat we ‘stranded assets’ noemen. We merken bovendien dat jongeren veel aandacht schenken aan duurzaamheid, waardoor duurzame bedrijven winnen. Dan spreken we niet enkel over CO2‑uitstoot natuurlijk, maar ook over welzijn. Duurzaamheid is een heel breed begrip.”
Om in de toekomst aan de strenge regels te voldoen hebben we in de sector van niet-residentiële gebouwen nood aan:
- Durf, ambitie en overtuiging
- Langetermijnvisie, met een masterplan
Kati Lamens, architect en woordvoerder van het Netwerk Architecten Vlaanderen (NAV), bevestigt dat een masterplan nodig is. “Bij een nieuwbouw heb je alles onder controle, maar bij een renovatie moet je nadenken over de volgorde waarin je de zaken aanpakt.”
Leg de horizon ver genoeg. We weten nu al dat een niet-residentieel gebouw in 2050 energieneutraal moet zijn? Wel, hou daar rekening mee.
Vermijd lock-ins bij een verbouwing
De eerste vraag die je moet stellen is of je vastgoed wel geschikt is om te verbouwen. Misschien is afbreken en van nul beginnen een betere optie. Kati Lamens: “Maar dat geldt slechts bij een minderheid van de panden. Voor de andere moet je je ambities in kaart brengen: plannen, ambities, budget… Leg de horizon ver genoeg. We weten nu al dat een niet-residentieel gebouw in 2050 energieneutraal moet zijn? Wel, hou daar rekening mee.”
Hét aandachtspunt bij zulke ingrijpende renovatiewerken zijn lock-ins, problemen die niet meer kunnen opgelost worden in een latere fase. “Met een goed masterplan vermijd je dat. De architect heeft het helikopteroverzicht en weet wanneer de verschillende ingrepen elkaar tegenkomen. Een simpel voorbeeld: zorg nu al voor isolatie rondom de fundering van je gebouw als je eerst de buitenaanleg, bijvoorbeeld een parking, wil aanleggen en pas later de gevels isoleert. Doe je dat niet, dan ontstaat er een koudebrug en moet je alsnog je nieuwe parking openbreken om die extra isolatie te voorzien.”
Als de overheid standaard stappen vastlegt, dan wordt alles automatisch goedkoper.
Standaardisering maakt renoveren goedkoper
“Op dit moment is energetisch bouwen en renoveren duur”, bevestigt Karl Neyrinck, voorzitter van Embuild Vlaanderen, “maar we zitten dan ook in een transitiefase. Ik zie een oplossing in meer standaardiseren. Op dit moment onderzoeken we voor elk gebouw apart wat er nodig is, welke stappen we moeten ondernemen… Als de overheid standaard stappen vastlegt, dan wordt alles automatisch goedkoper. We moeten out-of-the-box denken. Kunnen we geen plannen maken op wijkniveau en op grotere schaal in die zone alles aanpakken? Want als bedrijf alles zelf in één keer aanpakken, is duur.”
De Captains of Industry zijn het erover eens. Het is goed en haalbaar om tegen 2050 naar CO2-neutrale gebouwen te gaan. We zijn in België nu al koplopers op het vlak van recyclage in de bouw. Daar moeten we op blijven inzetten.
Recticel Insulation werkt mee aan de duurzaamheid van de bouw, niet enkel door isolatie te produceren, maar door haar producten ook steeds duurzamer en recycleerbaar te maken.
Blijf op de hoogte
Wil je op de hoogte blijven van nieuws in de bouwsector en de nieuwste isolatie-oplossingen? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief voor experten.